Werknemers – mensen tout court – stellen hoge eisen en nemen geen genoegen met een ‘middelmatig’ leven. Ze willen niet alleen een goedgevulde sociale agenda, interessante hobby’s en een zee van tijd om die uit te oefenen, maar ook een job die hen gelukkig maakt. Hoewel die drang naar ‘alles’ natuurlijk vragen oproept, is jobtevredenheid vandaag belangrijker dan ooit. Ze is bovendien niet te koop. Want hoewel werknemers graag een mooi loon krijgen voor hun prestaties, is dat niet de enige factor die bepaalt hoe goed ze zich voelen op het werk – vaak is het zelfs niet eens de belangrijkste factor. Hoe komt u te weten wat geluk op het werk dan wél betekent voor uw werknemers? En belangrijker: wat doet u met die informatie?
Waarom jobtevredenheid zo hoog op de agenda staat
Uit het tijdsbudgetonderzoek van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de Algemene Directie Statistiek blijkt dat werknemers veel meer tijd doorbrengen bij hun collega’s dan bij familieleden of vrienden. En dan hebben we het nog niet eens over de uren ze verliezen met pendelen. Het is dan ook logisch dat werknemers zich goed willen voelen in hun job. U hebt er als werkgever alle belang bij om hen daarin tegemoet te komen. Studies zoals Kwaliteit van werk en werkgelegenheid in België toonden jaren geleden al aan dat er niet alleen een positief verband bestaat tussen de baankwaliteit en de gezondheid van werknemers, maar ook tussen de jobtevredenheid en de productiviteit. Wat dan weer een effect heeft op de omzet en de kwaliteit van de geboden service (en dus de klanttevredenheid).
Duurzaam werk = tevreden personeel
Daarnaast zijn gelukkige werknemers ook duurzame werknemers die minder snel over het muurtje zullen kijken. Naar dit aspect peilde de bovenvermelde studie met de vraag “Denkt u dat u uw huidige werk nog zal kunnen uitoefenen als u 60 jaar bent?”, waarbij we ‘kunnen’ ruim moeten interpreteren (een van de drie mogelijke antwoorden luidde “Nee, ik zou het niet willen”). De onderzoekers concludeerden dat jobtevredenheid positief gerelateerd is met de duurzaamheid van het werk. En wanneer personeel lang bij uw organisatie blijft, spaart u veel kosten uit. Volgens bepaalde schattingen kost het maar liefst 150% van hun jaarlijks loon om werknemers te vervangen. De rekrutering van nieuwe werkkrachten is een dure zaak, maar trainingen of opleidingen en de verminderde productiviteit eisen net zo goed hun (budgettaire) tol.
Achterhalen hoe tevreden uw werknemers zijn
Dat u baat hebt bij tevreden werknemers, staat buiten kijf. Maar hoe komt u te weten of dat al dan niet het geval is? Het beste idee is om er simpelweg met hen over te praten. U kunt het evaluatiegesprek aangrijpen om dit onderwerp ter sprake te brengen of – indien u vreest dat uw werknemers hun eventuele ongenoegen niet ongeremd willen uiten – een tevredenheidsenquête uitsturen naar uw personeelsbestand. Mogelijke vragen die u hierbij kan stellen, zijn:
- “Vind je je baan boeiend en betekenisvol?”
Vlamingen kiezen almaar vaker voor een job waarin ze iets kunnen betekenen voor de maatschappij, zo blijkt uit een rondvraag bij 1.000 Vlamingen door onderzoeks- en communicatiebureau Trendhuis. Natuurlijk kan niet iedereen bij Artsen Zonder Grenzen aan de slag, maar het blijft een feit dat werknemers gelukkiger zijn als ze het gevoel krijgen het verschil te maken. Bovendien peilt deze vraag meteen naar de dosis uitdaging die de werknemer verlangt. En dat is ook niet onbelangrijk. Werknemers die een versnelling hoger moeten schakelen en al hun vaardigheden maximaal benutten, zijn veel gemotiveerder dan wie ook wel op halve kracht de werkdag doorkomt. - “Heb je de indruk dat je werk gewaardeerd wordt en krijg je voldoende opleidingskansen?”
De meeste werknemers willen ergens naartoe werken in hun carrière. Als u hen waardeert en steunt in hun persoonlijke ontwikkelingsdoelen, is de kans veel groter dat ze lang aan boord blijven. - “Hoe zou je de relatie met je collega’s omschrijven?”
Deze vraag sluit aan bij de vaststelling dat jobtevredenheid voor een groot stuk samenhangt met hoe goed (en hoe graag) mensen samenwerken. Het maakt een wereld van verschil als werknemers goed in teamverband kunnen werken, er open gecommuniceerd wordt, en iedereen consequent zijn steentje bijdraagt. - “Wat vind je van de relatie tussen het management en de werknemers?”
Werknemers die het gevoel hebben dat ze fair behandeld worden, zijn doorgaans gelukkiger. Er is met andere woorden een direct verband tussen de heersende leiderschapsstijl en de jobtevredenheid van uw medewerkers. - “Ervaar je stress op het werk?”
Het is algemeen bekend dat aanhoudende stress niet alleen tot mentale, maar ook tot fysieke klachten leidt. Uit het jaarlijks Absenteïsme-onderzoek van Securex bleek dat op een gemiddelde werkdag in 2015 bijna 7 op 100 werknemers afwezig waren wegens ziekte. Bovendien lag het aantal langdurig zieken hoger dan ooit. “Verhoogde chronische stress” werd aangehaald als een van de twee hoofdoorzaken (naast de vergrijzing van de beroepsbevolking). Absenteïsme is niet alleen een graadmeter voor de tevredenheid van uw personeel, maar heeft ook een aanzienlijke financiële impact.
Een actieplan opstellen voor meer tevreden werknemers
Als u de antwoorden op de bovenstaande vragen hebt verzameld en geanalyseerd, moet u natuurlijk nog aan uw werknemers tonen dat u er ook effectief iets mee doet. Denk aan een actieplan voor meer jobtevredenheid met volgende componenten:
- Regelmatig samenzitten met werknemers om hun carrière(plan) te overlopen. Dat is niet alleen het perfecte moment om hen te herinneren aan, en te bedanken voor, hun bijdrage aan de onderneming, maar ook om te polsen naar hun opleidingswensen.
- Een flexibel werkschema overeenkomen waarin de werknemers het maximum kunnen halen uit hun meest productieve uren, al dan niet in combinatie met thuiswerk.
- Relaxerende activiteiten introduceren, zoals fitnesssessies en yogaklassen.
- Werk maken van terugkerende teammeetings om te achterhalen of er problemen zijn binnen de groep.
- Meteen een datum prikken voor het volgende jobtevredenheidsgesprek of de volgende tevredenheidsenquête.
